Met genoegen presenteert Mlf l Marie-Laure Fleisch Growing the Third Ear, de tweede solotentoonstelling van Christine Ödlund in de galerie. De kunstenaar heeft aldoor de nog onvermoede talige mogelijkheden onderzocht tussen mensen en planten, op het raakvlak van kunst en wetenschap. Door haar fascinatie voor de weergave van het zichtbare en het onzichtbare, haar opleiding in elektroakoestische muziek en haar onderzoek naar ecologische scheikunde kwam geluid vanaf het begin centraal te staan in haar praktijk. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat planten reageren op bepaalde geluidsfrequenties en dat ze in staat zijn te communiceren via chemische signalen, wat de kunstenaar ertoe aanzette geluid en de communicatie van niet-menselijke intelligentie te verbinden in haar picturale benadering. De hier getoonde werken, die tot stand kwamen tijdens de voorbereiding van haar komende monografie, zijn opgevat als een samenhangend geheel, waarin elk werk een dialoog aangaat met het volgende. Het onderzoek van de kunstenaar naar de complexe verschijnselen op onze planeet verloopt nu parallel met een uitgesproken belangstelling voor de kosmos.

De titel van de tentoonstelling gaat terug op het concept deep listening. Dat werd door ontwikkeld door de Amerikaanse componiste Pauline Oliveros om een onderscheid te maken tussen wat je hoort en datgene waarnaar je luistert: twee verschillende manieren om dezelfde geluidsinformatie te verwerken. Ödlund, die bijzondere aandacht heeft voor de gepaste manier van omgaan met de vele vormen van intelligentie die ons omringen, vindt een onuitputtelijke bron van inspiratie in deze theorie, waarin luisteren inhoudt dat je je bewust wordt van jezelf als deel van een universeel geheel. De kunstenaar is ook beïnvloed door het essay The Third Table, waarin Graham Harman de eeuwige tegenstelling tussen de cartesiaanse en de mystieke kijk op de wereld analyseert. De auteur stelt een alternatief voor als tegenwicht voor deze twee standpunten, waarbij de grenzen tussen wetenschap, filosofie en kunst worden opgeheven om het onzichtbare beter te kunnen vatten en weergeven. De belangrijkste sleutels om Ödlunds unieke universum te begrijpen zitten al vervat in de titel: een verhoogd bewustzijn van geluiden om te communiceren, en het gebruik van kunst als instrument om onze abstracte percepties te ontwikkelen.

Voor deze tentoonstelling laat Ödlund zich ook inspireren door geluidsopnamen die in op de planeet Mars zijn gemaakt en die eerder dit jaar door Nasa werden vrijgegeven. De kunstenaar hecht veel belang aan de toekomst van onze soort op die planeet, die ooit zou kunnen worden gekoloniseerd. De iconografie waarvan Ödlund zich tot nog toe had bediend wordt nu verrijkt met onder meer sterrenbeelden en buitenaardse lichamen. Haar werk – vaak geïnspireerd op bestaande plaatsen, waardoor ze het oneindig grote en het oneindig kleine naast elkaar kan plaatsen – doet nu aan sciencefiction denken. Ödlunds scheppingsproces kan worden beschouwd als het omgekeerde product van synesthesie. Voor mensen met dit neurologische verschijnsel gaan geluiden bijvoorbeeld vergezeld van vormen en kleuren. Maar de hier tentoongestelde werken zijn veeleer het resultaat van de wijze waarop de kunstenaar geluiden interpreteert, meer bepaald via plantaardige pigmenten. Dankzij de botanische patronen en zachte kleuren van deze werken op papier kunnen we het plantenrijk benaderen met een frisse blik, maar misschien ook met een fris gehoor.

Het nieuwe, door de ruimte geïnspireerde onderzoeksterrein van de kunstenaar vertoont gelijkenissen met de wiskunde, naar het voorbeeld van Pythagoras, in wiens geschriften ideeën te vinden zijn over het harmonisch samengaan van wetenschap en mythologie. Hij geloofde dat je de geheimen van de wereld kunt ontsluieren door muziek en astronomie wiskundig te benaderen. Als Ödlund het sterrenbeeld Lier afbeeldt, wordt ze vooral aangetrokken door het gelijknamige muziekinstrument. Ze beschouwt de planeten en sterren die ze tekent als de noten van een partituur, want ze brengen klanken voort. De subtiele patronen en golvende lijnen van haar werk wijzen op haar verkenning van diverse onderzoeksdomeinen, want onvermoeibaar tracht ze het universum te doorgronden. Met haar hartstochtelijke analyse van de omgeving geeft Christine Ödlund geen blijk van prekerigheid, maar veeleer van een humanistisch bewustzijn, dat heel haar werk doorstraalt. Ze roept meer vragen op dan dat ze antwoorden geeft, ongetwijfeld om ervoor te zorgen dat ons denken nooit verstart.

Christine Ödlund (1963, Zweden) woont en werkt in Stockholm. Tot haar solotentoonstellingen behoren: Systema Naturae, Cfhill, Stockholm, Zweden (); Music for Resurrected Atoms, Mlf | Marie-Laure Fleisch, Brussel, België (); The Psychic Riddles of Unknown Life, duotentoonstelling met Fredrik Söderberg, Kristianstads Konsthall, Kristianstad, Zweden (); Aether & Einstein, Magasin Iii Museum & Foundation for Contemporary Art, Stockholm, Zweden (); Musikk for Eukaryoter, Trondheim Museum of Art, Trondheim, Noorwegen (). Tot haar groepstoonstellingen behoren: Signature Women – 100 Years on the Swedish Art Scene, Artipelag, Stockholm, Zweden (); Modern Nature, Drawing Room, Londen, vk (); Pangea United, Pangea Muzeum Sztuki w odzi, ód, Polen (); Sensing Nature from Within, curator Joa Ljungberg, Moderna Museet, Malmö, Zweden (); With the Future behind Us, Moderna Museet, Stockholm, Zweden (); Tunnel Vision, The 8th Momentum Nordic Biennial, Moss, Noorwegen ().